Tử vi trong đời sống người Việt Trước hết, cần phân biệt giữa
tử vi Đông phương và tử vi Tây phương, vì có gần nhau về mặt tên gọi
(cùng là tử vi) nhưng chúng khác nhau khá nhiều về mặt bản chất. Tử vi
Tây phương (theo tiếng Anh là Horoscope) có phần đơn giản hơn khi xét về
cơ sở luận đoán vì chỉ gồm 12 chòm sao tương ứng với 12 cung Hoàng Đạo
(như Bảo Bình, Song Ngư, Xứ Nữ...). Về mặt này rõ ràng có liên quan
nhiều đến Thiên văn học. Còn tử vi Đông phương có phần phức tạp hơn khi
có nhiều bộ sao ảnh hưởng (trên dưới 100 sao) với nhiều nguyên tắc sắp
xếp bố trí và giải đoán khá tinh vi. Tuy nhiên ý nghĩa thiên văn học
trong nó có phần không còn đầy đủ, rõ ràng, nhiều bộ sao chỉ còn mang
tính chất tượng trưng. Thay vào đó những lý luận ứng dụng về các nguyên
tắc Âm Dương Ngũ hành lại trở nên khá quan trọng. Bài viết này chủ
yếu tìm hiểu về tử vi Phương đông, mà cụ thể là bắt nguồn từ Trung
Quốc, đã phát triển từ rất lâu đời, được tương truyền là do Trần Đoàn
một đạo sĩ thời nhà Tống của Trung Quốc là người đầu tiên xây dựng nên.
Cho đến nay vẫn là một đề tài quen thuộc đối với nhiều người dân Việt
Nam và Trung Quốc. Thậm chí ở nước ta, môn tử vi lại còn được phát triển
rộng rãi hơn ở Trung Quốc. Trong khi đó, đất nước Đông Á này có phần
chuộng tứ trụ, tử binh – những môn cũng gần gũi với tử vi hơn. Ngày
trước, bác học Lê Quý Đôn cũng từng nghiên cứu về tử vi và đến nay, vẫn
còn có nhiều học giả tiếp tục nghiên cứu và tiếp tục bổ sung vào kho
tàng kinh nghiệm làm ăn cho nó ngày càng trở nên phong phú, hấp dẫn. Môn
tử vi đã đi sâu vào đời sống người Việt, khá quen biết và thân thuộc
đến mức độ có người đã đồng nghĩa tử vi với việc xem bói nói chung. Tuy
nhiên, cũng có nhiều người phân biệt rành rẽ với các môn bói toán khác
vì cho rằng tử vi đáng tin và có vẻ khoa học hơn. Thực sự nếu nhìn nhận
một cách khách quan, thì các kết quả nhận định về con người, đời người
của tử vi hoàn toàn không phải là theo cảm tính mà là tuân thủ theo
những nguyên tắc và hệ thống lý luận riêng. Cho dù vẫn còn có những
tranh cãi và có một số trường phái với một vài quan điểm chưa thống nhất
nhưng tử vi đã có những nguyên tắc và hệ thống lý luận tương đối chặt
chẽ, dễ hiểu và có khả năng kiểm chứng. Như vậy, có thể xếp tử vi vào
một ngành khoa học thuộc nhánh dự đoán học, hay dự trắc học, cụ thể hơn
là nhân trắc học, vì tử vi thuần túy chỉ dự đoán về các khía cạnh của
mỗi cá nhân. Lá số tử vi và số phận con người Một điều dễ
nhận thấy để phân biệt tử vi với các môn dự đoán khác như: bốc dịch, xem
tướng, chỉ tay... là tử vi chỉ phụ thuộc vào 5 yếu tố cơ bản: năm,
tháng, ngày, giờ sinh và giới tính. Cùng dựa trên 5 yếu tố này còn
có các môn khác như: tứ trụ, bát tự Hà Lạc... Tuy nhiên, điểm đặc biệt
của tử vi là đã được phát triển theo hướng mã hóa sâu sắc các dữ liệu về
ngày giờ sinh vào các sao (ngôi sao). Có khoảng trên dưới 100 sao
trong môn tử vi, theo một quy luật nhất định các sao này được bố trí,
sắp xếp vào 12 ô (thường được gọi là 12 cung) trong một cái bảng gọi là
lá số tử vi. 12 cung trong lá số tử vi có tên gọi như sau: Mệnh, Phụ
mẫu, Phúc đức, Điền trạch, Quan lộc, Nô bộc, Thiên di, Tật ách, Tài
bạch, Tử tức, Phu thê, Huynh đệ. Tương ứng theo tên gọi, mỗi cung mô tả
về vấn đề có liên quan, như cung Phu thê mô tả về tình duyên đôi lứa,
cung Điền trạch mô tả về nhà cửa đất đai. Các sao trong mỗi cung này đều
được quy định cho các đặc tính nhất định như phúc đức, tài lộc, uy
quyền... Dựa vào sự bố trí sắp xếp của chúng trên lá số mà chúng ta có
thể đưa ra những lời bình giải, nhận định về đặc điểm cuộc đời của con
người đó như: phúc thọ, tài năng, tính cách... Như vậy có thể thấy
rằng, tử vi quả có tham vọng muốn mô tả khá toàn diện các khía cạnh
trong cuộc đời của mỗi con người: tướng mạo, phong cách, cá tính, khả
năng, thiên hướng, các mối quan hệ gia đình lúc nhỏ như cha mẹ, anh chị
em, công danh sự nghiệp, tình duyên gia đạo, tài sản, đất đai, tiền
tài... Tóm lại từ lúc mới sinh ra cất tiếng khóc chào đời cho đến khi
nhắm mắt về với ông bà tổ tiên. Ở đây lại thấy xuất hiện vấn đề
liên quan đến số mệnh, định mệnh, vận mệnh liệu con người ta có số phận
không. Riêng vấn đề này đã gây ra không biết bao nhiêu cuộc tranh luận
liên quan đến rất nhiều ngành khoa học khác và vẫn chưa có hồi kết thúc.
Cho nên điều quan trọng lại là vấn đề chúng ta nhìn nhận về số phận như
thế nào. Có một điều mà ai cũng thấy rằng nếu coi số phận là cái đã
định sẵn, chẳng hạn nếu đã có số giàu nên ta ngồi yên không cần làm ăn
gì cả thì thật vô lý và nguy hiểm. Vậy nên Không Tử mới nhận định rằng:
Tận Nhân lực, tri Thiên mệnh - chỉ khi nào cố gắng, con người mới khám
phá ra thực sự mệnh của mình là như thế nào. Vậy, tử vi có đáng
tin cậy hay không? Câu hỏi thật ngắn nhưng nếu chỉ trả lời một chữ “có”
hoặc “không” thì e rằng chưa đủ. Điều quan trọng là chúng ta nên nhìn
nhận tử vi như thế nào cho đúng với thực chất của nó. Thêm vào đó, nếu
có một cái nhìn đúng đắn, khách quan cũng góp phần tránh mê tín dị đoan,
hoặc việc lợi dụng tử vi vào việc bói toán nhảm nhí. Tử vi - một công cụ của môn khoa học dự đoán Trước
hết tử vi cũng chỉ là một trong những môn khoa học về dự đoán. Mà đã là
dự đoán, lấy ví dụ như dự báo thời tiết không phải lúc nào cũng có thể
nói chuyện nắng mưa chính xác tuyệt đối được. Vì vậy tử vi cũng có xác
suất đúng sai nhất định, được đa số người trong ngành nhận xét là rơi
vào khoảng 70 – 75%. Cho dù dựa trên nền tảng là lý thuyết về Âm Dương
Ngũ hành cũng như những nguyên tắc riêng, tử vi cũng vẫn dựa trên rất
nhiều kinh nghiệm qua ngàn đời, đúc kết từ việc xem xét đánh giá của số
lượng khổng lồ không biết bao nhiêu lá số của bao nhiêu con người qua
nhiều thế hệ. Lại không ngừng được bổ sung tổng kết qua nhiều giai đoạn
thăng trầm của lịch sử, trong các hoàn cảnh xã hội, môi trường biến động
theo cuộc sống. Đôi khi chúng ta thấy một số vấn đề trong cuộc
sống được những người am hiểu về tử vi nói ra rất đúng. Thực sự điều này
cũng không có gì quá ngạc nhiên hay huyền bí. Đơn giản là vì sau một
thời gian dài nghiên cứu, tổng kết từ hàng loạt lá số, đó là một số đặc
điểm tương tự nhau của những người có cùng năm tháng hoặc ngày giờ sinh.
Và ngược lại vẫn có những điều mà nhận định của tử vi không đúng, hoặc
đúng với người này mà không đúng với người khác. Điều này cũng là hiển
nhiên, rõ ràng ta có thể thấy hai người có cùng ngày giờ sinh, thậm chí
là hai người sinh đôi vẫn có thể có nhiều điểm khác nhau, kể cả về nét
mặt, tính cách... Để ý về các yếu tố hình thành nên lá số tử vi,
bao gồm chỉ vào 5 yếu tố: năm, tháng, ngày, giờ sinh và giới tính. Vậy
một cách đơn giản có thể tính được toàn bộ số lượng lá số khả dĩ có thể
lập được. Theo các nhà tử vi học, nó rơi vào khoảng trên 500.000 lá số.
Với dân số Việt Nam khoảng 86 triệu người, ta có thể tính trung bình cứ
khoảng 170 người sẽ có lá số giống nhau. Như vậy thật khó tin với một dự
đoán chẳng hạn như 170 người này đều làm nghề... bán thịt lợn. Tuy
nhiên, có thể tạm chấp nhận với dự đoán là họ đều có khả năng bán hàng. Một
điều nữa chúng ta cũng dễ dàng nhận ra, một số người tuy có ngày giờ
sinh giống nhau nhưng không giống nhau về bố mẹ, ông bà, anh chị em,
cũng không giống nhau về nội dung môi trường, hoàn cảnh sinh sống, nên
có những ảnh hưởng khác nhau tạo thành những đặc điểm khác nhau. Do đó,
họ không thể hoàn toàn giống nhau được. Đây là chưa kể đến việc nhận
định một lá số tử vi cũng đòi hỏi một khả năng, kinh nghiệm và bản lĩnh
nhất định, không phải ai cũng bình luận giống ai. Như vậy, trong
lúc những nhà nghiên cứu về tử vi cũng như các môn khoa học dự đoán nói
chung còn đang tiếp tục hoàn thiện lý thuyết của mình để đưa ra những
khuyến cáo mới, chúng ta nên nhìn nhận tử vi như một công cụ dự đoán.
Cho dù những lời bình giải của nó có chỉ ra điều gì, cũng cần bình tĩnh
nhận xét khách quan, chiêm nghiệm với thực tế, chỉ tin vào những gì thực
sự đúng. Các kết quả của tử vi đưa ra không thể là một việc bắt buộc
phải xảy ra, nên xem rằng nó chỉ mang tính chất cảnh báo. Điều này tương
tự như những nghiên cứu về ảnh hưởng và hành vi con người trong những
ngày trăng rằm cho thấy người ta có xu hướng dễ trở nên nóng giận, khó
kiềm chế. Hay khi đi trên những đoạn đường cao tốc, đôi khi chúng ta có
thể bắt gặp những cảnh báo về nguy cơ tai nạn tiềm ẩn nhưng không rõ
nguyên nhân cụ thể chỉ biết rằng đoạn đường đó có mật độ tai nạn giao
thông cao bất thường. Một quan điểm hết sức thực tế, thay vì chỉ
muốn biết số mình sau này sướng hay khổ, chúng ta nên quan tâm đến việc
liệu tử vi giúp ta nâng cao chất lượng cuộc sống như thế nào. Hay ít
nhất để cho nó trở thành một phương pháp thư giãn, giải trí làm cho tâm
hồn ta rộng mở, cảm thấy yên tâm, thư thái hơn. Hãy tưởng tượng vào một
ngày nào đó bạn có dịp gặp gỡ, đàm đạo với một người am hiểu tử vi chân
chính. Nếu như cái mà bạn nhận được sau đó là giải tỏa được bức xúc, lấy
lại cân bằng trong cuộc sống, thêm tự tin để vượt qua thử thách thì bạn
đã là người ứng dụng tử vi một cách thông minh. Theo Nguyễn Quang
Nguồn: ST & Tổng hợp từ Internet: Bích Ngọc (XemTuong.net)